De Wet langdurige zorg. Als zorg lange tijd nodig is

In Nederland kennen we de Wet langdurige zorg (Wlz). Hiermee krijg je te maken als je zorg regelt voor iemand die lange tijd intensieve zorg nodig heeft. Bijvoorbeeld ouderen met dementie of jongeren met een lichamelijke of geestelijke beperking. Moet je een aanvraag voor Wlz indienen? Dan helpen we je graag de weg te vinden.

  • De eerste stap: een indicatie aanvragen

    Een aanvraag voor zorg uit de Wet langdurige zorg doe je bij het Centrum indicatiestelling Zorg (CIZ). Zij beoordelen de aanvraag en geven een indicatie af. In de indicatie staat de zorg omschreven. Je kiest zelf hoe je de aanvraag indient. Dit kan:

  • De aanvraag is in behandeling. Hoe lang moet je wachten?

    Het CIZ neemt de aanvraag in behandeling. Als er meer informatie nodig is, komt er iemand thuis langs voor een persoonlijk gesprek. Natuurlijk mogen er meerdere personen bij dit gesprek aanwezig zijn. Zoals een partner, familieleden, mantelzorger of de wijkverpleegkundige. Of de OHRA Mantelzorgmakelaar. Het gesprek zal vooral gaan over de zelfstandigheid. Kan iemand zich bijvoorbeeld nog wel zelf aankleden, dan is daar geen zorg voor nodig.

    Tip

    Houd tijdens dit gesprek alle belangrijke papieren, dossiers, verwijzingen en documentatie van zorgverleners bij de hand.

  • Maar nu eerst de belangrijkste vraag: hoe lang duurt het?

    Wachten kan lang duren, daarom is het fijn om te weten waar je aan toe bent. Dat is het volgende:

    Het CIZ moet binnen 6 weken een besluit nemen. De teller gaat in vanaf het moment dat alle informatie bij het CIZ binnen is. Dit is inclusief een eventueel “keukentafelgesprek". Lever daarom alle gegevens direct met de aanvraag in, of zo snel mogelijk daarna.

    Wat als het CIZ meer tijd nodig heeft?

    Heeft het CIZ meer tijd nodig? Dan kan het CIZ de termijn van 6 weken een keer verlengen met nog eens 6 weken. Maar dan moeten zij wel een goede reden hebben. Zij moeten zich hieraan houden:

    • Het CIZ stuurt schriftelijk bericht over de verlenging
    • Ze doet dit voordat de 6 weken voorbij zijn
    • Ze vermelden een goede reden

    Nemen zij binnen 6 weken geen besluit of is de periode niet schriftelijk verlengd? In dat geval heb je de volgende rechten:

    • Recht op een dwangsom
    • Je kunt alsnog een besluit afdwingen door direct bij de rechtbank beroep in te stellen. De Rechtbank zal dan niet inhoudelijk ingaan op de aanvraag, maar zal het CIZ verplichten om een besluit te nemen. Hiervoor moet je vaak wel griffierechten betalen. Is er acuut zorg nodig? Dan kun je bij de rechtbank voor de tussentijd ook een voorlopige voorziening aanvragen. Dan is de zorg in elk geval tijdelijk geregeld

    Voor je deze stappen onderneemt moet je wel eerst het CIZ 'in gebreke stellen'. Dit doe je als volgt:

    • Download het 'formulier Ingebrekestelling'
    • Print het formulier uit en vul het in
    • Stuur het formulier naar de instantie waar je mee te maken hebt. De contactgegevens vind je in de brieven die je van een van deze instanties gekregen hebt

    Heb je een rechtsbijstandverzekering?

    Dan kun je bij ons juridische bijstand krijgen. Conflicten met de lokale en landelijke overheid vallen onder de dekking ‘Consument en Wonen’. Heb je wel een rechtsbijstandverzekering bij ons maar zonder deze dekking? Dan kun je altijd gebruik maken van gratis telefonisch juridisch advies.

    Ben je voor rechtsbijstand verzekerd bij een andere verzekeraar? Neem dan contact op met die verzekeraar voor meer informatie.

  • Een BOPZ-beschikking? Moet je deze ook aanvragen

    Soms moet je naast een Wlz-indicatie ook een BOPZ-beschikking aanvragen. BOPZ is de afkorting voor Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen.Je vraagt een BOPZ-beschikking aan in de volgende gevallen:

    • Als iemand van 18 jaar of ouder langdurig opgenomen wordt in een instelling en niet zelf zijn wil kenbaar kan maken. Bijvoorbeeld bij een verstandelijke handicap of psychische stoornissen
    • Bij een opname in verband met dementie. Het is handig om deze beschikking direct aan te vragen bij je aanvraag voor de Wlz-indicatie voor opname in een instelling
    • Bij een tijdelijke opname in een instelling vanwege crisiszorg als iemand 18 jaar of ouder is en zich hier tegen verzet

    Bij het onderzoek door het CIZ wordt in dit geval altijd een medisch adviseur betrokken. Deze beoordeelt of opname in een instelling noodzakelijk is. En hoe de persoon voor wie de aanvraag bestemd is, zélf denkt over een opname in een instelling.

    Wie kan de BOPZ-beschikking aanvragen?

    • De 'patiënt' zelf
    • Een gemachtigde
    • De wettelijk vertegenwoordiger
    • De partner of kinderen. Maar dit kan alleen in geval van dementie
    • De (huis)arts of zorgverlener, zoals de wijkverpleging. Hiervoor moeten zij wel eerst toestemming krijgen van de persoon voor wie de aanvraag bestemd is, zijn of haar familie, gemachtigde of wettelijk vertegenwoordiger. Dit gebeurt via een zogenaamd machtigingsformulier. Je vindt dit formulier op de site van het CIZ (pdf)

    Hoe vraag je de BOPZ-beschikking aan?

    • De aanvraag voor de BOPZ-beschikking moet tegelijk aangevraagd worden met de aanvraag voor de Wlz-indicatie
    • Dit kan online bij het CIZ door bij de aanvraag voor de Wlz-indicatie eerst te kiezen voor “Reguliere aanvraag” en vervolgens voor “inclusief BOPZ”
    • BOPZ-beschikking kan ook via een aanvraagformulier worden aangevraagd bij het CIZ

    Als je een BOPZ-beschikking aanvraagt, dan komt er altijd iemand van het CIZ langs voor een persoonlijk gesprek. Ook bij dit gesprek mogen meerdere personen aanwezig zijn: de mantelzorger, de wijkverpleegkundige of de partner bijvoorbeeld. Of de OHRA Mantelzorgmakelaar.

  • Je hebt antwoord gekregen. Wat nu?

    Het CIZ neemt een besluit over de aanvraag

    Er zijn verschillende antwoorden mogelijk:

    1. De aanvraag is goedgekeurd

    Gelukkig, er is recht op een indicatie voor zorg. Je krijgt dan een zogenaamde persoonlijke Wlz-indicatie. Dit klinkt ingewikkeld, maar betekent gewoon dat iemand recht heeft op vergoeding vanuit de Wlz.

    Ook je eventuele aanvraag voor opname in een instelling is in dit geval goedgekeurd door het CIZ.
    Dat betekent:

    • dat de opname vrijwillig gebeurt
      De persoon om wie het gaat heeft in dit geval zélf de aanvraag tot opname in de instelling ingediend. Of de persoon voor wie de aanvraag is ingediend, geeft zelf aan graag opgenomen te willen worden in een instelling.

    • dat de BOPZ-beschikking wordt afgegeven
      In dit geval is sprake van een opname in de instelling ‘zonder instemming en zonder verzet’. De persoon voor wie opname in de instelling is bedoeld, verzet zich hier niet tegen

    Omdat niet iedereen dezelfde zorg nodig heeft, bestaan er verschillende zorgprofielen. Een soort pakketjes waarin de soorten zorg omschreven staan. Je krijgt te horen om welk zorgprofiel het gaat en op welke vormen van zorg iemand recht heeft. Het CIZ stuurt deze informatie naar het zorgkantoor in de regio waar degene woont die de zorg nodig heeft. Zij nemen contact met je op. Voor iedere regio is er een zorgkantoor.

    2. De aanvraag is niet goedgekeurd, je kunt wel ergens anders terecht

    De aanvraag is niet goedgekeurd, dat is vervelend. Maar misschien heeft het CIZ aangegeven dat er andere instanties zijn waar je terecht kunt, zoals:

    • De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
      Je kunt dan een aanvraag of melding doen bij de gemeente waar de persoon woont die de zorg nodig heeft. Bekijk de stappen die je daarvoor moet doen.

    • De zorgverzekeraar
      Je kunt dan even informeren wat de zorgverzekering vergoedt. Is de persoon die de zorg nodig heeft bij ons verzekerd? Dan zoek je de vergoeding direct op in onze vergoedingenwijzer. In alle andere gevallen, kun je contact opnemen met de betreffende zorgverzekeraar

    • De aanvraag voor een opname in een instelling is niet goedgekeurd
      In dit geval kun je de route volgen voor een zogenaamde gedwongen opname. We vertellen we je hier graag meer over.

    3. De aanvraag is niet goedgekeurd

    Dat is heel vervelend, want in dit geval moet je de zorg zelf regelen en betalen. Misschien kun je zorg regelen met hulp van bijvoorbeeld familieleden, vrienden, kennissen of vrijwilligersorganisaties. Zoals bijvoorbeeld WeHelpen. Zij brengen jouw vraag en het aanbod van vrijwilligers in de buurt bij elkaar.

    Belangrijk:

    Ben je het niet eens met de beslissing van het CIZ? Dan kun je bezwaar maken.

  • Je aanvraag voor opname in een instelling is niet goedgekeurd

    Is er geen sprake van een zogenaamde vrijwillige opname in een instelling? En krijg je van het CIZ ook geen BOPZ-beschikking omdat je naaste zich verzet? Dan is opname in een instelling helaas niet zomaar mogelijk. In dit geval is een zogenaamde ‘gedwongen opname’ nog de enige mogelijkheid. We vertellen we je hier graag meer over

  • Je krijgt een telefoontje van het zorgkantoor

    Vanaf nu krijg je te maken met het zorgkantoor. Zij helpen je met het regelen van de zorg. De zorgkantoren zitten in heel Nederland, iedere regio heeft een eigen zorgkantoor. Je kunt hier zien met welk zorgkantoor je te maken hebt (selecteer de gemeente in waar de persoon die de zorg nodig heeft woont). Als het zorgkantoor de indicatie van het CIZ ontvangen heeft, bellen ze je op. Samen kijk je welke zorg er precies nodig is. Dit zijn de mogelijkheden:

    De zorg is thuis nodig en niet in een instelling

    Dan heb je de keuze uit 2 mogelijkheden:

    Volledig pakket thuis (vpt)

    Met dit pakket krijgt iemand precies dezelfde zorg als in een instelling. Alleen dan is de zorg thuis. Denk aan verpleging en verzorging, eten en drinken of vervoer van en naar zorgverleners. Er zitten wel een paar eisen aan dit pakket vast:

    1. Het is alleen voor iemand die altijd, dag en nacht zorg en toezicht nodig heeft
    2. Er moet een persoonlijk zorgplan opgesteld worden met de zorgverlener(s)
    3. Het kan niet gecombineerd worden met een Persoonsgebonden budget (PGB). In dit geval is alleen zorg in natura mogelijk. Dit betekent dat er alleen gekozen kan worden voor een zorgverlener waar het regionale zorgkantoor een contract mee afgesloten heeft

    4. De zorg die nodig is, moet verantwoord en doelmatig ingezet worden. Dit betekent dat de kwaliteit van de zorg hetzelfde is als bij een instelling. De zorg mag ook niet duurder zijn dan bij een instelling. Het CIZ zal dit controleren

    Let op: Zorg wel dat je aan deze voorwaarden voldoet. Het Zorgkantoor mag het volledig pakket thuis (vpt) namelijk weigeren als hier niet aan voldaan wordt.

    Modulair pakket thuis (mpt)

    Met dit pakket krijgt degene die de zorg nodig heeft dezelfde zorg als in een instelling, alleen dan is de zorg thuis (natuurlijk moet dat thuis wel verantwoord en veilig zijn). De enige uitzondering is dat alle maaltijden zelf verzorgd moeten worden. En mogen de kosten niet hoger zijn dan de kosten van de zorg in een instelling. De zorg uit dit pakket kan in natura of via een combinatie van natura en een Persoonsgebonden budget (PGB) geregeld worden. Kies je voor zorg in natura? Dan kun je alleen kiezen uit zorgverleners waarmee het regionale zorgkantoor een contract heeft.

    Kies je voor een combinatie tussen zorg in natura en een PGB? Dan geeft de zorgverlener die de zorg in natura verleent, een zogenaamde rekenmodule af aan het Zorgkantoor. Zo kan het Zorgkantoor berekenen wat er aan budget overblijft voor het PGB. Voor dit bedrag koop je dan samen met degene die je verzorgt, de nodige zorg in. Deze zorg wordt dan buiten het mpt gelaten. Samen met de persoon die de zorg nodig heeft, kies je de modules uit dit pakket.

    Ben je het niet eens met het besluit van het Zorgkantoor? Dan kun je bezwaar indienen..