De Wet maatschappelijke ondersteuning. Ook begrijpelijk zonder rechtenstudie

Zie jij door de bomen het bos nog? Best ingewikkeld zo’n aanvraag voor de Wmo. Waar kun je terecht, hoe lang duurt het? En wat kun je doen als de aanvraag niet akkoord is? Wij loodsen je er graag stap voor stap doorheen.

  • Bij wie moet je aankloppen?

    De naam Wet maatschappelijke ondersteuning zegt je vast niet zoveel. Maar het komt er op neer dat elke gemeente in Nederland verantwoordelijk is voor de maatschappelijke ondersteuning van haar inwoners. Het belangrijkste hierbij is dat iedereen zo lang mogelijk zelfstandig kan blijven wonen en sociale contacten kan onderhouden. Wil je zorg aanvragen vanuit de Wmo? Dan moet je eerst een 'melding' doen bij de gemeente.

    Elke gemeente heeft een eigen Wmo-loket waar je de melding kunt doen. Wel verschilt de manier waarop je een melding doet per gemeente. Dit kan telefonisch, per e-mail of via een (online) aanvraagformulier.

    Zoek hier eenvoudig de contactgegevens van de gemeente waar je de melding doet.

    Misschien overbodige informatie, maar de melding doe je bij de gemeente waar degene woont die de zorg nodig heeft.

  • De melding is gedaan. Wat nu?

    Is het gelukt om de melding te doen? Fijn. Dan moet de gemeente de melding behandelen, dat is verplicht. Als de melding niet zo ingewikkeld is, wordt hij vaak snel afgehandeld. Is de melding lastiger, dan komt er iemand van de gemeente thuis langs voor een gesprek om de juiste zorg af te stemmen.

    Zo’n gesprek heet een 'keukentafelgesprek' (tja, dat woord hebben wij ook niet bedacht). Als het kan, vindt het gesprek plaats met degene die de zorg nodig heeft. Natuurlijk mogen er meerdere personen bij aanwezig zijn, zoals een partner, mantelzorger, familieleden of wijkverpleegkundige. Of de OHRA Mantelzorgmakelaar. Dat bepaal je helemaal zelf.

    Je ontvangt een verslag van het keukentafelgesprek. Dit moet ondertekend worden en teruggestuurd naar de gemeente. Vanaf dat moment heb je officieel een aanvraag voor zorg vanuit de Wmo ingediend. 

    Is een keukentafelgesprek nodig? Dan hebben we nog een paar tips:

    • Om het gesprek snel en soepel te laten verlopen, is het handig om alle belangrijke papieren, dossiers, verwijzingen en documentatie van zorgverleners bij de hand te houden
    • Vind je het lastig en wil je graag hulp? Dan kun je vooraf aan de gemeente doorgeven dat je gebruik wilt maken van de onafhankelijke Cliëntondersteuning. Dit is gratis
    • Is het voor jou niet mogelijk om mantelzorg te verlenen? Laat je dan niet gek maken. De gemeente kan familieleden, vrienden of anderen namelijk niet verplichten
  • Hoe lang moet je op antwoord wachten?

    Wachten kan lang duren, daarom is het fijn om te weten waar je aan toe bent:

    De gemeente moet binnen 6 weken een besluit nemen. De teller gaat in vanaf het moment dat alle informatie bij de gemeente binnen is; dit is dus inclusief een eventueel 'keukentafelgesprek'. Lever daarom alle gegevens direct met de melding in, of zo snel mogelijk daarna.

    Wat als de gemeente meer tijd nodig heeft?

    Heeft de gemeente meer tijd nodig? Dat kan, maar dan moeten zij wel een goede reden hebben. In ieder geval zijn ze verplicht om de periode schriftelijk te verlengen voordat de 6 weken om zijn. We gaan er natuurlijk vanuit dat alles netjes afgehandeld wordt. Zo niet, dan heb je bepaalde rechten.

    Wat als de termijn niet verlengd wordt, of er binnen 6 weken geen besluit is genomen:

    • Je hebt recht op een dwangsom
    • Je kunt alsnog een besluit afdwingen door direct bij de rechtbank beroep in te stellen. De Rechtbank zal dan niet inhoudelijk ingaan op de aanvraag, maar zal de gemeente verplichten om een besluit te nemen. Hiervoor moet je vaak wel griffierechten betalen

    Voor je deze stappen onderneemt, moet je eerst de gemeente ‘in gebreke stellen’. Dit doe je als volgt:

    • Download het 'formulier Ingebrekestelling'
    • Print het formulier uit en vul het in
    • Stuur het formulier naar de instantie waar je mee te maken hebt. De contactgegevens vind je in de brieven die je van een van deze instanties gekregen hebt

    Is er acuut zorg nodig? Dan kun je bij de Rechtbank tussentijds ook een voorlopige voorziening aanvragen. Dan is de zorg in elk geval tijdelijk geregeld.

    Heb je een rechtsbijstandverzekering?

    Dan kun je bij ons juridische bijstand krijgen. Conflicten met de lokale en landelijke overheid zijn verzekerd onder de dekking 'Consument en Wonen’. Heb je wel een rechtsbijstandverzekering bij ons maar zonder deze dekking? Dan kun je altijd gebruik maken van gratis telefonisch juridisch advies.

    Ben je voor rechtsbijstand verzekerd bij een andere verzekeraar? Neem dan contact op met die verzekeraar voor meer informatie.

  • Het verlossende woord

    Binnen 6 weken (of na afloop van de eventuele verlenging) hoor je van de gemeente welk besluit zij genomen hebben.

    Er zijn verschillende antwoorden mogelijk. Hieronder lees je wat je moet doen:

    De aanvraag is goedgekeurd

    Fijn, op dat bericht zit je te wachten. Na goedkeuring wordt een voorstel toegestuurd met een zogenaamde 'maatwerkvoorziening'. Hierin staat precies om welke zorg het gaat. Je moet dan alleen nog wel een keuze maken hoe de zorg betaald wordt. Dit kan in natura of via een Persoonsgebonden Budget (PGB). Ben je het niet eens met de hoogte van het bedrag voor het PGB? Dan kun je natuurlijk altijd bezwaar aantekenen.

    De aanvraag is afgekeurd, je wordt doorverwezen

    Bah, vervelend! Maar gelukkig geeft de gemeente soms aan dat er nog andere mogelijkheden vanuit andere wetten zijn, zoals:

    De Wet langdurige zorg (Wlz)

    Is dat het geval? Dan is een indicatie van het Centrum Indicatiestelling voor Zorg (CIZ) nodig. De aanvraag dien je (namens degene die de zorg nodig heeft) rechtstreeks in bij het CIZ. Bekijk de stappen die je moet nemen om een aanvraag voor de Wet Langdurige Zorg (Wlz) te doen.

    De Zorgverzekeringswet (Zvw)

    Je kunt dan terecht bij de zorgverzekeraar van degene voor wie je de aanvraag doet. Zijn wij dat? Dan zoek je de vergoeding direct op in onze vergoedingenwijzer. In alle andere gevallen neem je contact op met de betreffende zorgverzekeraar.

    De aanvraag is afgekeurd

    Heel verdrietig, er zijn namelijk helemaal geen mogelijkheden. Je moet de zorg zelf regelen en betalen. Dit kun je eventueel doen met behulp van bijvoorbeeld familieleden, vrienden, kennissen of vrijwilligersorganisaties zoals met WeHelpen. Zij brengen jouw vraag en het aanbod van vrijwilligers in de buurt bij elkaar. 

    Belangrijk

    Ben je het niet eens met de beslissing van de gemeente? Dan kun je bezwaar aantekenen.