Epilepsie bij je hond

Net als mensen kunnen honden epilepsie hebben. Een epileptische aanval kun je het best omschrijven als kortsluiting in de hersenen, waarop – meestal – het hele lichaam reageert. Het kan een heel naar en heftig gezicht zijn als een hond een epileptische aanval heeft. Wat is de oorzaak van epilepsie bij je hond en hoe weet je wat je moet doen?

Wat is epilepsie bij honden precies en wat is de oorzaak?

Epilepsie wordt ook wel een kortsluiting in de hersenen genoemd. De hersenen zitten ingewikkeld in elkaar en verwerken ontzettend veel signalen. Deze signalen moeten vervolgens ook weer op de juiste wijze naar de rest van het lichaam van je hond verzonden worden. In sommige gevallen kunnen de hersenen die grote hoeveelheid signalen niet goed verwerken en dan ontstaat er een verstoring in het overdragen van die prikkels. Dit uit zich in een epileptische aanval.

Welke vormen van epilepsie zijn er?

Er zijn twee verschillende soorten epilepsie bij honden, die elk een eigen oorzaak hebben. 

Primaire epilepsie

Deze vorm van epilepsie treedt vaak voor het eerst op als je hond tussen de 6 maanden en 5 jaar oud is. Dit is meestal een erfelijke variant.

Secundaire epilepsie 

Secundaire epilepsie komt minder vaak voor en in dit geval is er wel een duidelijke reden voor de epileptische aanvallen. De oorzaak van deze vorm van epilepsie is bijvoorbeeld een hersenaandoening zoals een (virus)infectie, een tumor of trauma, ernstig lever- of nierfalen of een vergiftiging. Secundaire epilepsie komt soms voor bij hele jonge honden of juist wat oudere honden. 

Daarnaast wordt epilepsie ingedeeld in welk deel van de hersenen de storing plaatsvindt en waar deze zich in het lichaam uit:

Focale epilepsie

Ook wel partiële of gedeeltelijke epilepsie genoemd. De aanval betreft dan een deel van de hersenen en uit zich dan dus ook maar in een deel van het lijf, bijvoorbeeld een trekkende poot of je hond gaat kwijlen. Deze vorm kan zich uitbreiden naar de gegeneraliseerde vorm, hieronder beschreven.

Gegeneraliseerde epilepsie

De kortsluiting vindt plaats in het hele hersengebied en dit uit zich dan ook over het hele lichaam. Je hond valt op zijn zij, verkrampt, kan urine laten lopen, krijgt soms schuim om de bek en kan even buiten bewustzijn raken.

Er zijn nog meer vormen van epilepsie die zich ook weer anders en/of milder kunnen uiten. Heeft jouw hond bijvoorbeeld last van plotselinge en onverklaarbare stijfheid of verliest hij kort zijn bewustzijn, dan kan dit ook al duiden op epilepsie. Raadpleeg bij twijfel altijd je dierenarts.

De eerste signalen van een epileptische aanval

Vaak komt een aanval onverwachts, al zijn er signalen waardoor je een aanval kunt zien aankomen:

• Hond gedraagt zich anders, kan wat meer aandacht vragen
• Verdwaasde blik in de ogen
• Hond is meestal rustig als de aanval begint

Let op: de signalen kunnen dus ook subtieler zijn zoals hierboven beschreven. Raadpleeg bij twijfel altijd je dierenarts!

Kenmerken van een epileptische aanval

Normaal gesproken duurt de echte aanval niet langer dan enkele seconden tot minuten. Als een aanval langer duurt dan tien minuten moet je altijd de dierenarts inschakelen!

Kenmerken kunnen zijn:

• Verkrampen en omvallen
• Schokkende bewegingen maken
• Klappertanden
• Schuim om de bek
• Gillen, janken, piepen
• Urine of ontlasting laten lopen

Deze fase van de aanval kan er heel ernstig en naar uitzien. De hond heeft op dit moment ook geen bewustzijn dus hoort en ziet niets. Je kunt je hond nu het beste niet aanraken of aaien. Probeer ook spullen om hem heen weg te halen zodat hij zich niet kan bezeren. Blijf rustig en wacht tot de aanval voorbij is.

Als een aanval langer dan tien minuten duurt, of als de aanvallen zich zeer kort achter elkaar aandienen, dan moet je echt direct je dierenarts bellen. Je hond kan dan in een status epilepticus raken: de aanvallen volgen elkaar zo snel op dat de hond niet de tijd krijgt om te herstellen. Dit is een levensbedreigende situatie.

Belangrijke tip: hoe vervelend het ook is om te zien, maak een filmpje met je telefoon als je hond een epileptische aanval heeft. Dit kun je later aan je dierenarts laten zien en dit kan helpen bij de diagnose. Ook kan het helpen om een dagboek bij te houden wanneer je hond precies een aanval krijgt en daarbij nauwkeurig te vermelden wat hij 24 uur voorafgaand heeft gegeten en gedaan.

Wat kun je doen om de kans op een epileptische aanval te verkleinen?

Er zijn bepaalde maatregelen die jij als eigenaar kunt nemen om de kans op een epileptische aanval bij je hond zo klein mogelijk te maken.

Een hond die:

• veel rust krijgt;
• een duidelijke routine in zijn dagelijks leven heeft;
• zo weinig mogelijk onverwachte gebeurtenissen;
• en daardoor zo weinig mogelijk stress ervaart;

heeft minder kans op een epileptische aanval. Stress - maar ook licht en geluid - kunnen triggers voor een aanval zijn.

Wat te doen als je hond epilepsie heeft?

Eerst moet worden vastgesteld of jouw hond daadwerkelijk epilepsie heeft. Hou daarom een dagboekje bij wanneer je een aanval ziet, hoe lang deze duurt en wat de symptomen zijn.

De dierenarts zal een uitgebreid lichamelijk onderzoek doen in combinatie met een bloedonderzoek. In sommige gevallen kan de dierenarts een hersenscan nodig hebben om eventuele andere oorzaken uit te sluiten en zo de epilepsie vast te stellen.

Er zijn verschillende medicijnen verkrijgbaar voor honden met epilepsie. De ernst en de frequentie van de aanvallen bepaalt of een behandeling nodig is. Daarnaast kan het zijn dat je dierenarts je doorverwijst naar een specialistisch dierenziekenhuis. Daar gaat de dierenarts die gespecialiseerd is in neurologie de ernst van de epilepsie vaststellen en samen met jou op zoek naar welk medicijn in welke dosering het beste voor jouw hond werkt. Het vinden van de juiste dosering kan lang duren. Sommige honden kunnen behoorlijk last hebben van bepaalde medicijnen die worden voorgeschreven. Je hond helemaal aanvalvrij krijgen is helaas vaak niet mogelijk. Behandelingen kunnen er wel voor zorgen dat de tijd tussen de aanvallen wordt verlengd en dat de ernst van de aanval wordt beperkt. 

Bij welke rassen komt epilepsie vaak voor?

Epilepsie bij honden is vaak erfelijk overdraagbaar. In dat geval krijgt een hond vaak zijn eerste epileptische aanval voordat hij zes jaar oud wordt, maar er zijn ook uitzonderingen. In sommige gevallen zijn er DNA-tests beschikbaar die kunnen uitwijzen of de ouderhonden waar een fokker mee wil fokken, drager zijn. Een goede fokker zal dan besluiten niet met die honden te gaan fokken.

Hondenrassen die vaker epilepsie hebben zijn onder andere:

• Amercian Staffordshire terrier
• Border collie
• Drentsche patrijshond
• Nederlands kooikerhondje
• Saarlooswolfshond
• Stabijhoun

Is epilepsie bij honden te genezen?

Epilepsie is niet te genezen, maar met de juiste medicijnen en dosering kunnen de meeste honden een redelijk normaal leven leiden.

Worden de behandelkosten voor epilepsie bij je hond vergoed?

Als er iets met je hond aan de hand is, kunnen de dierenartskosten behoorlijk oplopen. Met een OHRA Huisdierenverzekering worden de dierenartskosten (deels) vergoed. Een fijne geruststelling. Wat je precies vergoed krijgt, hangt af van wat voor soort dierenartskosten je declareert, je eventuele eigen risico en je gekozen pakket voor je hond. Bekijk de precieze vergoedingen in de polisvoorwaarden en het vergoedingenoverzicht.